Nowe atrakcje w Roztoczańskim Parku Narodowym – rewitalizacja kompleksu Izby Leśnej we Floriance

W sierpniu br. na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego oraz powiatu biłgorajskiego nastąpiło otwarcie zrewitalizowanego kompleksu Izby Leśnej we Floriance. Obiekt po trzech latach został otworzony na nowo. Florianka to dawna osada leśna. Znajduje się tutaj odnowiona Izba Leśna oraz nowopowstała ścieżka dendrologiczna, folwark, Ośrodek Hodowli Zachowawczej Konika Polskiego i kilka budynków związanych z tą osadą. Wspomniana Izba Leśna we Floriance powstała w 2004 roku w odrestaurowanej dawnej leśniczówce Ordynacji Zamojskiej z 1830 roku. Mieszkał tam leśniczy z rodziną, który zarządzał okolicznymi lasami. Z miejscem związana jest rodzina Szklarzy, która mieszkała tutaj równo 80 lat, od początków XX wieku. Od ich nazwiska pochodzi zwyczajowa nazwa tego miejsca – „Szklarzówka”, czyli budynki pozostałe po dawnych zabudowaniach leśniczówki. To właśnie te budynki zostały zrewitalizowane.

W skład budynków wchodzi w pełni odnowiona leśniczówka, datowana na pierwszą połowę XIX w., obora zaadaptowana na „zieloną sale” edukacyjną, stodoła i zrekonstruowany spichlerz. W drewnianym budynku leśniczówki odtworzono wygląd wnętrz z 1938 roku w celu odzwierciedlenia warunków pracy leśniczego w okresie międzywojennym. W budynku głównym odtworzono kancelarię, kuchnię, sypialnię i sień, oraz dwie sale wystaw stałych tematycznie nawiązujące do historii Osady i ludzi z nią związanych, prezentujące wnętrza zaaranżowane na okres 20-lecia międzywojennego. W obiekcie znajduję się również ekspozycja galeryjna przedstawiająca zagadnienia poświęcone m.in. hodowli lasu, dawnym zawodom i przechowywaniu żywności. Wyeksponowano tu m.in. narzędzia związane z dawnymi zawodami (np. stolarz, kołodziej), uprawą lasu, pozyskiwaniem drewna, znaczeniem drzewa i jego rolą przyrodniczą, kulturową i gospodarczą.

W odrestaurowanej, przykrytej strzechą stodole zebrano sprzęt wykorzystywany w rolnictwie i pracach leśnych, m. in. sprzęty służące do uprawy, zbierania, przetwarzania czy przechowywania zboża. Oborę zaadaptowano zaś na „zieloną salę”, gdzie znajduje się letnia sala prelekcyjno-wystawiennicza do prowadzenia zajęć kameralnych i prezentowania wystaw czasowych. Tam też znajduje się wystawa ukazująca na 14 planszach teren Roztoczańskiego Parku Narodowego na mapach począwszy od końca XVIII wieku do czasów współczesnych. W obiekcie stworzono również wystawę ukazującą bardzo barwną postać Aleksandry Wachniewskiej, urodzonej w folwarku Florianka w 1902 roku, absolwentki ASP w Warszawie. Wystawa prezentuje przekrój jej twórczości malarskiej w postaci reprodukcji obrazów z różnych okresów życia artystki. Zrewitalizowany został również spichlerz, gdzie znajduje się punk informacji turystycznej oraz punkt sprzedaży biletów i kart wstępu na teren Roztoczańskiego Parku Narodowego.

W obiekcie utworzono także wystawę broni, która prezentuje przebieg działań wojennych na Zamojszczyźnie we wrześniu 1939 roku oraz udział Osady Florianka i jej mieszkańców w działaniach konspiracyjnych w latach okupacji. Tematem wiodącym wystawy jest postać Stanisława Szklarza ps. „Zawisza”, żołnierza AK, pracownika Ordynacji Zamojskiej, pierwszego powojennego leśniczego Leśnictwa Florianka. Ekspozycję wzbogacono militariami z okresu II Rzeczypospolitej, dokumentami oraz literaturą historyczną szeroko omawiającą prezentowane zagadnienia.

W ramach rewitalizacji obiektu powstała również ścieżka dendrologiczna. Znajduje się ona w miejscu pozostałości po dawnych szkółkach drzew leśnych i ozdobnych dawnej Ordynacji Zamoyskiej, działających najintensywniej w 1918 roku, po których zostało wiele krzewów i drzew. Po inwentaryzacji dendrologicznej ujawniono 68 gatunków drzew i krzewów, w tym egzotycznych. Wszystkie te gatunki są eksponowane przy ścieżce dendrologicznej. Są to m.in. rodzime lipy, cypryśniki (groszkowy, lawsonia), kilka odmian sosen i dębów, korkowce amurskie oraz cisy w formie drzewiastej i krzewiastej. Ścieżka została odtworzona na podstawie podziału szkółki leśnej i jej dawnego układu sektorów.

Udostępnienie obiektów będzie biletowane. Bilety oraz karty wstępu będzie można nabyć w  spichlerzu, tam też można zasięgnąć informacji turystycznej. Po Izbie Leśnej nie oprowadza przewodnik, po zakupie biletu obiekt zwiedzamy sami. Przy każdej ekspozycji znajduje się lektor – wystarczy wcisnąć przycisk i usłyszymy głos stylizowany na mentora rodu Szklarzy – Andrzeja Szklarza – opowiadającego w narracji pierwszoosobowej.

Rewitalizacja będzie obejmować całą Floriankę. Poza obecnie zrewitalizowanymi obiektami będzie to jeszcze m. in. utwardzenie terenu przy ośrodku hodowli zachowawczej w dawnym folwarku, remont i adaptacja do celów edukacyjnych Domku Ogrodnika (obecnie kancelarii) i zbudowanie wiaty edukacyjnej przy tym budynku. Cały projekt opiewa na 1,2 mln zł i realizowany jest przy wsparciu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i PGE.

W artykule wykorzystano m. in. materiały ze strony www.roztoczanskipn.pl
/ES/