Nowe zasady prowadzenia zbiórek publicznych
Zgłaszający zbiórkę musi także zamieścić w portalu sprawozdania, zawierające dane o tym, ile środków udało się zebrać oraz jak je rozdysponowano. Informacje zbierane na portalu ZBIÓRKI.GOV.PL przeznaczone są dla wszystkich obywateli i są źródłem informacji o organizatorach. Stanowią pomoc przy podejmowaniu decyzji w sprawie wsparcia konkretnych akcji.
Najważniejsze zmiany w prawie o zbiórkach publicznych:
Ustawa z 14 marca 2014 r. zastępuje ustawę z roku 1933, która wymagała, by na każdą formę zbierania pieniędzy na cel publiczny uzyskać zgodę urzędową.
Co się zatem zmienia?
Zbiórki elektroniczne – np. przelewy – nie wymagają one ani pozwolenia na zbiórkę, ani zgłoszenia. W tym wypadku przejrzystość i możliwość sprawdzania zapewniona jest dzięki technologii (przepływ pieniędzy jest rejestrowany).
W przypadku organizowanych w przestrzeni publicznej zbiórek w gotówce i zbiórek darów także nie jest wymagane pozwolenie. Organizatorzy zbiórek zgłaszają swoje zbiórki na portalu, tu też publikują sprawozdania ze zbiórki. Każdy obywatel ma bezpośredni dostęp do informacji o tym, kto i na co zbiera oraz jak rozdysponował środki.
Decyzje o zbiórkach wydane przed wejściem w życie nowej ustawy będą obowiązywały nadal – te zbiórki organizatorzy mają obowiązek rozliczyć przed odpowiednimi urzędami na starych zasadach.
Szczegóły zmiany:
Nowa ustawa dotyczy tylko takich zbiórek, gdzie nie ma śladów przepływu środków, a darczyńca pozostaje anonimowy.
Zbieranie na dobre cele przez przelewy na konto – gdzie przepływ pieniędzy jest rejestrowany – nie będzie podlegało regulacji dotyczącej zbiórek publicznych
Zgodnie z nową ustawą, akcje polegające na zbiórce funduszy w internecie nie wymagają zezwolenia, ani zgłoszenia zbiórki publicznej (Uwaga: zbiórka na cele inwestycyjne może podlegać przepisom regulującym inwestycje finansowe).
W przypadku zbiórek organizowanych w przestrzeni publicznej, gdzie darczyńca i zbierający nie znają się – wprowadzone zostają znaczne ułatwienia
Ustawa z 14 marca 2014 r. znosi obowiązek „pozwoleń” na zbiórkę publiczną – zastępuje je prostymi zgłoszeniami na portalu ZBIÓRKI.GOV.PL (od niedawna można już rejestrować adresy internetowe z polskimi znakami, ale zadziała też adres zbiorki.gov.pl).
Publikacja na portalu następuje w ciągu maksymalnie 3 dni roboczych od zgłoszenia elektronicznego i w ciągu 7 dni roboczych – dla zgłoszenia tradycyjną pocztą do Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. Obsługujący portal urzędnicy MAC sprawdzają zgłoszenia pod względem formalnym.
Zniesiona została opłata skarbowa dla organizatorów zbiórek (82 PLN od zbiórki) oraz obowiązek publikacji sprawozdań w prasie.
Elektroniczna rejestracja na portalu z użyciem ePUAP
Do zgłoszenia zbiórki elektronicznie potrzebne jest odpowiednie uwierzytelnienie. Może to być certyfikowany podpis elektroniczny (płatny) lub profil zaufany (bezpłatny). Założenie profilu na portalu ePUAP.gov.pl wymaga jedynie kilkunastu minut działań i następnie jednorazowego potwierdzenia w urzędzie skarbowym, oddziale ZUS lub NFZ.
Profil zaufany potrzeby jest oczywiście nie organizacji/fundacji, ale osobie upoważnionej przez organizatora zbiórki do jej zgłoszenia. Ten profil przyda się także do załatwiania innych spraw urzędowych drogą elektroniczną.
Informacje o zbiórkach i sprawozdania dostępne online dla wszystkich:
Wszystkie zbiórki publiczne – małe, duże, ogólnopolskie i lokalne – podlegają zgłoszeniu. Będą one publikowane na ZBIÓRKI.GOV.PL. Ułatwi to społeczną kontrolę – informacja na temat zbiórek prezentowana będzie w sposób przejrzysty i dostępny dla wszystkich.
Kto może zgłaszać zbiórkę gotówki lub darów?
Organizacje, fundacje, stowarzyszenia – podmioty, które mogą prowadzić działalność pożytku publicznego zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego.
Zbiórkę może także prowadzić komitet społeczny, który mogą założyć co najmniej trzy osoby.
Czy zbierać gotówkę lub dary można na każdy cel?
Cel musi być ze „sfery zadań publicznych” – bo mówimy o zbiórce publicznej. Dlatego celem mogą być np. pomoc społeczna (także ofiarom kataklizmów), ochrona zdrowia, pomoc osobom niepełnosprawnym, wspieranie równouprawnienia kobiet i mężczyzn, przedsiębiorczości, wynalazczości, rozwoju wspólnot lokalnych i podtrzymywania tradycji, wpieranie nauki, kultury, ekologii i inne.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych – http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20140000498
Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji 9 czerwca 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów dotyczących zbiórek publicznych – http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20140000833
MAC